Στόχος της ομάδας είναι να μεταλαμπαδεύσει έναν άλλο τρόπο προσέγγισης της γνώσης με διεπιστημονικότητα, επικοινωνία, έρευνα, παιχνίδι και καθοδηγούμενη ανακάλυψη της γνώσης.
Η βιωματική μάθηση θα έπρεπε να αποτελεί βασικό κορμό της παιδείας και πάνω σε αυτό στηρίζονται τα προγράμματα εναλλακτικής εκπαίδευσης που σχεδιάζει και υλοποιεί με μαθητές δημοτικού και γυμνασίου. Παράλληλα προωθεί τις παραπάνω αξίες με ανοιχτές εκδηλώσεις προς όλους όπως: Σχολείο ανοιχτό και φιλικό προς τους μαθητές.
Περιγραφή του προβλήματος
Το σχολείο υστερεί κατά πολύ από τις ανάγκες των νέων και της κοινωνίας και κοντεύει να είναι ένας απλός καταναγκασμός.
Εμείς, πιστεύουμε ότι δεν είναι ο μαθητής που αποτυγχάνει, αλλά ότι το σχολείο είναι ανεπαρκώς σχεδιασμένο.
Ή καλύτερα, μιας και είναι ο κυρίαρχος μηχανισμός αναπαραγωγής του συστήματος, το σχολείο είναι επιστημονικά σχεδιασμένο με στόχο να μην αλλάζει τίποτα.
Έτσι η κακή κατάταξη της μέσης εκπαίδευσης της χώρας μας, όπου η Ελλάδα κατατάσσεται στην ομάδα των χωρών με χαμηλότερη επίδοση από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ, απλά βάζει τη σφραγίδα αυτού που είναι κοινός τόπος σε όλους μας.
Παιδαγωγικό πλαίσιο
Δεν ξεχνάμε πως τα ανθρώπινα όντα ρέπουν από τη φύση τους προς τη μάθηση και μαθαίνουν ουσιαστικά όταν τους έχει διασφαλιστεί ένα κλίμα ασφάλειας που τα προτρέπει να παραμένουν ανοιχτά στις εμπειρίες τους.
Δεν ξεχνάμε ότι μαθαίνουμε αυτά που μας ενδιαφέρουν, και μάλιστα όταν έχουμε κίνητρο, και ότι η γνώση αποκτάται μέσα από το μετασχηματισμό των εμπειριών μας.
Δεν δεχόμαστε τον τεμαχισμό και την αποσπασματικότητα στην προσέγγιση της γνώσης και στη θέση του προτείνουμε την διεπιστημονική προσέγγιση.
Οι μαθητές, πρέπει να λειτουργούν σε ένα περιβάλλον τέτοιο που να γίνονται ευτυχισμένα και να περπατάνε με ψηλά το κεφάλι , όχι όπως τα ξέρουμε δυστυχισμένα, γεμάτα μίσος και φόβο για το αύριο.
Το αν θα γίνουν καθηγητές πανεπιστημίου ή υδραυλικοί, δε με νοιάζει». Πρέπει να στήσουμε μία αγωγή βασισμένη στην ελευθερία, έτσι που να εξασφαλίζεται για τα παιδιά μία ευτυχισμένη σχολική ζωή και να βοηθάει στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας.
To παιδί κι εμείς έχουμε την ίδια φύση, το να είσαι μεγαλύτερος δε σημαίνει αναγκαστικά πως είσαι καλύτερος. Η σχολική συμπεριφορά ενός παιδιού είναι συνάρτηση της φυσιολογικής, οργανικής και θεσμικής του κατάστασης. Σε κανένα δεν αρέσει η υποταγή, διότι το να υποτάσσεσαι σημαίνει πως υποκύπτεις σε μία εξωτερική διαταγή.
Κανείς δεν επιθυμεί να υποχρεώνεται να εκτελεί μία εργασία, ακόμα και αν αυτή δεν του είναι ιδιαιτέρως δυσάρεστη. Αυτό που ενοχλεί είναι η υποχρέωση. Σε κανένα δεν αρέσει να δρα ως ρομπότ, να δρα δηλαδή μηχανικά και να δέχεται σκέψεις εγγεγραμμένες σε μηχανισμούς στους οποίους δε συμμετέχει.
Η φυσιολογική οδός για τη μάθηση δεν είναι καθόλου η παρατήρηση, η ερμηνεία και η επίδειξη, που είναι σημαντικά στο Σχολείο, αλλά η πειραματική εφαρμογή, αφετηρία που είναι φυσική και παγκόσμια. Η μάθηση δεν επιτυγχάνεται όπως γενικά θεωρούμε, με κανόνες και νόμους, αλλά από την εμπειρία. Το να ξεκινάμε με τη μάθηση των κανόνων και των νόμων στα Γαλλικά, στη Τέχνη, στα Μαθηματικά, στις Επιστήμες, είναι σα να βάζουμε το κάρο μπροστά από τα βόδια.
Το Σχολείο δεν καλλιεργεί παρά μία αφηρημένη έννοια νοημοσύνης που δρα έξω από τη ζώσα πραγματικότητα, με το χειρισμό λέξεων και απομνημονευμένων ιδεών. Κανείς, ούτε ενήλικας, ούτε παιδί, δεν αγαπά τον έλεγχο και την τιμωρία, που θεωρούνται πάντα ως πλήγμα στην αξιοπρέπεια, ιδίως όταν εκτελούνται δημοσίως. Οι βαθμοί και οι κατατάξεις είναι πάντα λάθος.
Οι τιμωρίες είναι πάντα λάθος και είναι ένα ανοιχτό θέμα για όλους μας γιατί, ενώ ποτέ δεν επιτυγχάνουν τον επιθυμητό στόχο, δημιουργούν προβλήματα τόσο στους μαθητές όσο στη σχέση εκπαιδευτικών μαθητών.
Αν προετοιμάζουμε τη Δημοκρατία του αύριο με τη Δημοκρατία στο Σχολείο τότε ένα αυταρχικό Σχολείο δεν είναι δυνατό να διαμορφώσει δημοκράτες πολίτες. Πρέπει να εκπαιδεύουμε τους μαθητές μας μέσα σε κλίμα αξιοπρέπειας, το να σεβόμαστε τα παιδιά, όπως αυτά οφείλουν να σέβονται τους δασκάλους τους είναι ένας από τους πρώτους όρους για ανανέωση του Σχολείου. Ο καλός δάσκαλος δε λειτουργεί ως δάσκαλος, αλλά ως ένας άνθρωπος που εξακολουθεί να μαθαίνει μαζί με τους μαθητές του.
Όλα τα πιο πάνω είναι αυτά που τις τελευταίες δεκαετίες παλεύουν να επιτύχουν φωτισμένοι παιδαγωγοί. Γιατί όμως, ενώ γίνονται βήματα, δεν έχουμε καταφέρει το επιθυμητό;
Μια πρώτη διαπίστωση για τον χώρο της εκπαίδευσης :
Αν και όλα τα ανανεωτικά εκπαιδευτικά κινήματα πάντα στόχευαν σε παιδαγωγικές διαδικασίες προς την κατεύθυνση των ενεργητικών μεθόδων, στην πράξη δεν είδαμε και μεγάλες προόδους για πολλούς
λόγους που αφορούν τόσο τους εκπαιδευτικούς, όσο και την πολιτική βούληση των κυβερνώντων αλλά κυρίως αφορούν τη γενικότερη άποψη της κοινωνίας.
Για τους εκπαιδευτικούς, απαιτείται εργασία πολύ πιο εξατομικευμένη και προσεκτική, που με τη σειρά της απαιτεί ενεργητική παιδαγωγική και προχωρημένη μόρφωση.
Η πολιτική βούληση καθορίζεται από τα κυβερνώντα κόμματα που στην πραγματικότητα καθορίζεται από το λαϊκό παιδάκια
κίνημα.
Το λαϊκό κίνημα χτίζεται βήμα το βήμα μέσα από καλές πρακτικές, σωστή ενημέρωση, ανατροφοδότηση και ξανά στις ακόμα πιο καλές πρακτικές που θα μας φέρνουν, όλο και πιο κοντά στο στόχο μας.
Η πρότασή μας
“Αν επιθυμείς διαφορετικά αποτελέσματα, μην κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά. «Αλβέρτος Αϊνστάιν»
Εκτιμούμε πως αν στοχεύουμε σε ένα άλλο σχολείο:
- η βιωματική μάθηση
- η διεπιστημονική προσέγγιση
- η ομαδική εργασία
- η εργασία μέσα και έξω από τη σχολική αίθουσα, θα έπρεπε να αποτελούν βασικό κορμό της εκπαίδευσης.
Πρέπει να δώσουμε έμφαση στη μάθηση μέσω διαφόρων δράσεων και όχι των τυπικών Αναλυτικών Προγραμμάτων.
Να εναντιωθούμε στις αυταρχικές παιδαγωγικές μεθόδους.
Το σχολείο πρέπει να είναι ένας χώρος κοινοτικής ζωής που να στοχεύει στη μάθηση.
Η εκπαίδευση είναι ζωή η ίδια, και όχι προετοιμασία για μία μελλοντική ζωή. Πρέπει να δώσουμε στα παιδιά την ευκαιρία να ζήσουν.
Τα παιδιά μαθαίνουν αυθόρμητα.
Το σχολείο θα πρέπει να λειτουργεί ως ο θεσμός που δομεί το περιβάλλον ώστε αυτό να δίνει περισσότερες ευκαιρίες για μάθηση. Η σχολική τάξη, το ίδιο το σχολικό κτίριο, δεν επιτρέπεται να συγκρούεται με τη φύση του παιδιού.
Πρέπει να παλαίψουμε για «ανοικτές τάξεις» και για «εκτός των θυρών» εκπαίδευση.
Ένα καλά προσδιορισμένο «κέντρο ενδιαφέροντος» προσφέρει στο δημιουργικό εκπαιδευτικό τη δυνατότητα να οργανώσει τη μάθηση πολλών γνώσεων που στην παραδοσιακή διδασκαλία προσφέρονται κατατεμαχισμένα σε «μαθήματα». Όταν λέμε «κέντρο ενδιαφέροντος» εννοούμε πως πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στις μαθητικές ανάγκες και δυνατότητες.
Εμείς, ξεκινάμε με την πεποίθηση ότι υπάρχει εναλλακτικός τρόπος διδασκαλίας που βοηθάει πολυεπίπεδα τους μαθητές των σχολείων μας και που παράλληλα βάζει τα θεμέλια ώστε η κοινωνία να απαιτήσει και να επιβάλει αυτό που έχουν ανάγκη οι μαθητές μας , αλλά και η ίδια η κοινωνία. Συνειδητοποιήσαμε πως ίσως σε μια κοινωνία του μέλλοντος, που θα σέβεται όλους τους ανθρώπους και θα βλέπει ως πλούτο τη διαφορετικότητα, οι εναλλακτικοί τρόποι θα πάψουν να είναι εναλλακτικοί και απλά θα είναι αυτοί που θα ταιριάζουν στον καθένα μας.
Εκτιμούμε πως αν στοχεύουμε σε ένα άλλο σχολείο, η βιωματική μάθηση, η διεπιστημονική προσέγγιση, η ομαδική εργασία, η εργασία μέσα και έξω από τη σχολική αίθουσα, θα έπρεπε να αποτελούν βασικό κορμό της εκπαίδευσης.
Άμεσοι στόχοι μας
Σε αυτή την κατεύθυνση θα ξαναστήσουμε την αίθουσα εναλλακτικής διδασκαλίας και θα «επικοινωνήσουμε» με μαθητές, φοιτητές, εκπαιδευτικούς, γονείς και όλη την κοινωνία ώστε σιγά σιγά να διατυπωθεί το αίτημα: Να αλλάξει το σχολείο και από σχολείο φυλακή και να γίνει χώρος χαράς και δημιουργικής συνεύρεσης με όλο και περισσότερους δίαυλους επικοινωνίας με την ίδια την κοινωνία.
Με δεδομένα τα παραπάνω, η βιωματική μάθηση, η διεπιστημονική προσέγγιση, η ομαδική εργασία, η εργασία μέσα και έξω από τη σχολική αίθουσα, θα έπρεπε να αποτελούν βασικό κορμό της εκπαίδευσης.
Στο διαδραστικό χώρο που θέλουμε να ξαναστήσουμε θα παρέχουμε:
Ξενάγηση στον εκθεσιακό χώρο, διαδραστική επαφή με τα εκθέματα. Τρίωρο βιωματικό πρόγραμμα. Παιχνίδια και ανάλυση στόχων. έντυπο υλικό με ιδέες και προτάσεις για εφαρμογή στα πλαίσια του ισχύοντος προγράμματος.
Μέχρι τότε, μαζεύουμε «χρηστικό» εκπαιδευτικό υλικό και το προσφέρουμε σε κάθε ενδιαφερόμενο!
